काठमाडौँ महानगरले यही शैक्षिक सत्रदेखि शुक्रबार ‘बुक फ्रि डे’ लागू गर्ने

काठमाडौँ महानगरले यही शैक्षिक सत्रदेखि शुक्रबार ‘बुक फ्रि डे’ लागू गर्ने
Education Dainik सोमबार, वैशाख ४, २०८०

काठमाडौँ महानगरपालिकाले यही शैक्षिक सत्रदेखि शुक्रबार ‘बुक फ्रि डे’ लागू गर्ने भएको छ । प्रत्येक शुक्रबार कापी किताब तथा झोला बिनै विद्यार्थीहरू विद्यालय जान पाउने भएका हुन् ।

मेयर बालेन शाहको विशेष चाँसोमा उक्त कार्यक्रम लागू गर्न लागिएको हो । मेयर शाहले गत वर्ष नै उक्त कार्यक्रम लागू गर्न भनेका थिए । तर, शैक्षिक सत्रको बीचमा कार्यक्रम लागू गर्दा त्यसले असर गर्न सक्ने भन्दै रोकिएको थियो ।
के हो ‘बुक फ्रि डे’ ?
काठमाडौँ महानगरपालिका शिक्षा विभागका शिक्षा अधिकारी रामप्रसाद सुवेदीले विद्यार्थीहरू कापी किताब नलिएर विद्यालय जाने बताए ।

‘विद्यार्थीहरू झोला र कापी किताब नलिएरै आउने । खेल्दै रमाउँदै आउने खालको हो,’ उनले भने ।

विद्यालयमा आएर खेल्ने रमाउने मात्र नभएर पुरै सिस्टमेटिक गरेर अरू सीपहरू सिकाउन उक्त अवधारणा अघि सारिएको उनको भनाई छ ।

मेयर शाहकै ब्रड भिजन अनुसार उक्त कार्यक्रम अघि बढाउन खोजिएको उनले बताए । ‘मेयरसापको अलिकति ब्रड भिजन अनुसार नयाँ एप्लाई गर्न खोजिरहेका छौं । काठमाडौँमा सफल भयो भने नेपालभर लागू हुनसक्छ । यो भिजनलाई बिस्तारै लगेर जान म प्रयप्त गरिरहेको छु,’ उनले भने ।

बुक फ्रि डे भनेपछि अभिभावकहरू तथा बालबालिका पढाई नै नहुने भनेर कतै नकारात्मक प्रभाव पर्नेबारे आफूहरू सचेत रहेको उनको भनाई छ ।

‘कतै नेगेटिभ भएर होलिडे भनेर अथवा खेल्ने दिन भनेर अभिभावकहरूले बालबालिकालाई विद्यालय नै नपठाउने हुन कि भन्ने पनि छ । यसका लागि हामी धेरै सोचेर अगाडि बढ्न खोजिरहेका छौं,’ उनले भने ।

शुक्रबारको दिन बालबालिकाहरूलाई आवश्यक परेको खण्डमा विद्यालयबाटै नोट कपी दिइन्छ । आवश्यक परेको खण्डमा उनीहरू त्यही नोट कापीमा खेल्न सक्छन् । र त्यसपछि त्यो कापी विद्यालयमै छोड्नुपर्ने हुन्छ ।

यसका लागि दुई चरणमा विभाजन गरिएको छ । ‘टिफिन टाइमभन्दा अगाडिको समयमा करिकुलम एक्टिभिटी हुन्छन् । टिफिन टाइमभन्दा पछाडिका स्किलबेस र एक्ट्रा एक्टिभिटी हुन्छन्,’ शिक्षा अधिकारी सुवेदीले भने ।

महानगरले सिकाउने भनेको सफ्ट स्किल कार्यक्रम पनि यही अन्तर्गतको हो ।

विद्यार्थीहरूलाई विद्यालयको पढाइमा मात्र केन्द्रित गराएको तर, जीवनको पढाई गराउन नसकिएको उनको भनाई छ ।

‘हामीले बच्चाहरूलाई पढाइतिर मात्र ध्यान केन्द्रित गरायौं । दूध उत्पादन कसरी हुन्छ ? धान उत्पादन कसरी हुन्छ ? लगायतका जीवन उपयोगी विषयहरू पढाई हुन सकेनन् । यसमा हामीले प्रयोग नै गरेर जाने हो,’ उनले भने ।

विद्यार्थीहरूलाई किताबी ज्ञानभन्दा पनि व्यवहारिक ज्ञान सिकाउनको लागि शुक्रबार छुट्याइएको उनको भनाई छ ।

‘व्यवहारिक शिक्षामा सिकाउनुपर्ने धेरै विषय रहेछन् । व्यवहारिक कुरा सिकाउनुका साथै गीत नाच गान लगायतका क्रियाकलाप त हामीले पहिलादेखि नै गर्दै आएका छौं,’ उनले भने, ‘मोबाइलको सेक्युरिटी सचेतना, यौन सचेतना, मानव अधिकार जस्ता थुप्रै कुराहरू छन् । त्यसैले हामीले पढेको कुरा ५० प्रतिशत मात्रै रहेछ । बाहिर सिक्नुपर्ने कुरा ५० प्रतिशत नै रहेछ । जुन हामीले कहिल्यै पढेनौं र सिकेनौं पनि ।’